Daglicht belangrijk voor senioren
Het bioritme
De kern van het verhaal is eenvoudig. Iedereen heeft een paar uur daglicht per dag nodig. Het liefst in de ochtend. Dan weet je lichaam dat de dag begonnen is. De biologische klok van de mens is ingesteld op de dag-en-nacht-cyclus van 24 uur. Deze geldt al honderdduizenden jaren en is in ons lichaam door evolutie geprogrammeerd. Krijg je geen daglicht, of niet op de juiste tijd, dan heb je last van een ‘jetlag’. Vergelijkbaar een langdurige vliegreis naar oost of west. Kortom: je bioritme is ontregeld. Als dit gebeurt hebben mensen, vooral senioren, daar veel last van.
Verschijnselen bij verstoring van het bioritme
Je krijgt dan op de ‘verkeerde tijdstippen’ slaap of honger, voelt je niet zo goed, niet zo fit. Niet in slaap komen ‘s nachts, ronddwalen ‘s nachts, overdag niet tot je normale werkzaamheden komen.
Hoeveel licht?
Tegenwoordig leven we vaak binnen en daar is veel minder licht dan buiten. Zelfs met gordijnen open is het verschil erg groot. De verlichtingssterkte van licht wordt gemeten in Lux. Bekijk het tabelletje hieronder om een indruk te krijgen van de grote verschillen.
Verlichtingssterktes
Buiten op een zonnige dag | Meer dan 100.000 Lux |
Buiten op een volledig bewolkte dag | Meer dan 10.000 Lux |
’s Avonds binnen met lampen aan | Bijv. 200 Lux |
Werkomgeving overdag binnen met redelijk werklicht | 500 Lux |
Wenselijk werklicht overdag binnen voor visuele taken | 1.000 Lux |
De verlichtingssterkte kun je meten met een Lux meter. Hier is een eenvoudig type afgebeeld. Opname overdag binnen bij het raam op de zonzijde. Hij wijst aan 5900 Lux.(stand x 10)
Aanbevelingen voor een goed bioritme
- Zorg dat je iedere dag twee uur buiten bent
- Bij het opstaan graag meteen zo veel mogelijk licht.
- Onderga buitenlicht zo vroeg mogelijk. Je lichaam weet dan dat de dag begint.
- Probeer er een routine van te maken. Bijvoorbeeld door het buiten zijn te combineren met boodschappen of wandelen.
- Probeer een vast dagritme aan te houden wat betreft opstaan, etenstijden en naar bed gaan.
- Vermijd dutjes overdag. Als dat niet kan, graag niet langer dan 20-30 minuten.
- Tegen bedtijd licht dempen
Geïnteresseerden kunnen meer informatie over dit onderwerp o.a. vinden op de Engeltalige website www.goodlightgroup.org.
Met dank aan Dieter Steinbusch en Annette Schuurmans-Steinbusch, ook voor de foto.